Na het grote succes van 2018 presenteerde Doxis wederom in samenwerking met New Scientist, hét toonaangevende platform voor wetenschap en technologie, het Seminar:

De onzichtbare overheid: prachtige toekomstmuziek of kakofonie?

Dat de wereld om ons heen in een rap tempo verandert, is inmiddels 'oud nieuws'. Chatrobots die je te woord staan terwijl je denkt dat je een mens aan de lijn hebt, shoppen doe je alleen nog online en een date regel je via Tinder. Hetzelfde geldt voor je diensten die je bij de overheid afneemt: je kersverse baby geef je digitaal aan bij je gemeente. De vergunning voor je dakkapel vraag je aan via het 'Omgevingsloket online' en Belastingaangifte doen we via DigiD.

De verbondenheid tussen mensen onderling vermindert door alle ontwikkelingen om ons heen. We werken steeds meer thuis of op andere plekken, maar steeds minder op de plek die we kantoor noemen.

Wat betekent dit voor de rol en (on)zichtbaarheid van 'de overheid'?

We zien dit ook terug in ons contact met de overheid. We komen steeds minder op het Gemeentehuis, dat in principe de etalage is van de gehele overheid. Wat moeten we daar nog doen als we bijna alles online kunnen regelen? De rol van de gehele overheid verandert met alle consequenties van dien.

1. Hoe transparant willen we het?

De overheid heeft de uitdaging om te anticiperen op deze ontwikkelingen in de maatschappij. De online samenleving roept om een transparante overheid en daarom wordt wetgeving aangepakt, denk aan de Archiefwet en de Wet Open Overheid (Woo). Hartstikke mooi zo'n 'open overheid' maar wat betekent dat eigenlijk? Als burger heb je toch sowieso het 'recht' om te weten wat de overheid doet, daarvoor ben je naar de stembus gelopen niet waar? Maar moet je wel alles willen weten? Wekt die open overheid dat vertrouwen op of word je alleen maar wantrouwiger omdat je veel meer weet maar nét niet alles in het kader van 'bestuursintimiteit'?

2. (Online) samenwerken

Daarnaast wordt er hard geklust aan online platformen voor samenwerking, we hebben MijnOverheid en er vormen zich nieuwe samenwerkingsallianties. Bijvoorbeeld Gemeenschappelijke Regelingen tussen gemeenten voor sociale zaken, milieu of gemeentelijke belastingen. Ook bundelen onder meer ministeries en gemeenten hun krachten in Shared Service Centra (SSC) op het gebied van IT en informatiebeheer.

Wie is 'm?

Overheden organiseren zich opnieuw en voeren taken uit met andere instanties, zowel primaire taken, bijvoorbeeld binnen het sociaal domein, als op het gebied van de ondersteuning (denk aan IT en informatiebeheer). De manier waarop taken worden uitgevoerd verschilt per organisatie; de ene gemeente voert alleen regie op het sociaal domein, de andere gemeente neemt ook de gehele uitvoering voor haar rekening.

Hierdoor is het voor de burger onduidelijk bij wie hij moet aankloppen: de gemeente of de omgevingsdienst, de gemeente of de veiligheidsregio, de gemeente of het gemeenschappelijke sociale domein, de gemeente of..,

Digitaal versus menselijk contact

Bovendien hebben burgers steeds meer een 'digitaal' denkraam en zijn helemaal niet meer geïnteresseerd in 'de overheid waar je naar toe moet'. Aan de andere kant zijn er ook groepen burgers die wel behoefte hebben aan een 'echt gezicht en stem' die hen verder helpt.

Op 5 november 2019 praatten we over:

Hoe gaan we om met deze tegenstrijdigheden? Gaan we naar een overheid waar we alleen nog iets van merken in de zin van een onzichtbare 'online overheidsservice', met een one-stop-shop gedachte? Gaat dit werken? En willen we dat wel? De onzichtbare overheid: prachtige toekomstmuziek of kakofonie?

En de grootste uitdaging is...

Virtualisering van de overheidsdienstverlening moet het hele spectrum dekken: een doelmatige en rechtmatige overheidsdienstverlening maar mét aandacht voor de mens. En dat geldt natuurlijk niet alleen voor gemeenten, dat geldt ook voor ministeries, provincies, ZBO/PBO's en alle andere publieke organisaties. Dat is wellicht de grootste uitdaging voor de komende jaren.

Daarom is het belangrijk om het er nu over te hebben met elkaar. En dat deden we tijdens het Doxis Seminar met prominente sprekers vanuit verschillende disciplines.

Nieuwsgierig geworden?

Houd onze site en social media kanalen in de gaten. Zodra we weer aan de slag gaan voor het Seminar 2020 laten we je dit weten!

ABR
Deelname is kosteloos voor ABR-abonnees. Niet-leden betalen €100,- per persoon (excl.  BTW). Nog geen ABR-abonnee? Lees over de voordelen en meld je aan!